اهرم مالی چیست؟

اگر در دنیای اقتصاد و بازار سرمایه فعالیت داشته باشید احتمالا به واژه اهرم های مالی بر خورده اید. اهرم یا leverage در علم مدیریت مالی به معنای تکثیر سود و زیان است. در واقع یک روشی است که سرمایه گذار به استفاده از ابزارهای آن مثل وام، استقراض، اوراق بهادار و ابزار های مشتقه و … می تواند نرخ بازدهی را در سرمایه گذاری یا داد و ستد به صورت بالقوه افزایش دهد.

همان طور که گفته شد، از ابزار های تکثیر،می توان به قرض، وام بانکی، دارایی ثابت، انتشار اوراق بهادار و ابزار های مشتقه مثل اختیار معاملات و قرارداد های آتی اشاره کرد.

درجه اهرم یا حساسیت(DFL)

درجه یا حساسیت، سود هر سهم (EPS) نسبت به نوسانات درآمد عملیاتی، درجه اهرم مالی نامیده می‌شود.

مثال

برای روشن شدن موضوع، این مبحث را با ذکر مثال توضیح می دهیم.

فرض می کنیم شمااقدام به سرمایه گذاری مبلغ صد هزار تومان را در یک بنگاه اقتصادی می کنید. پس از یکسال بیست درصد سود عاید شما می شود ، یعنی بیست هزار تومان سود به اضافه صد هزار تومان اصل سرمایه

حال شما مبلغ نهصد هزار تومان را قرض می گیرید یا وام بانکی دریافت می کنید، صد هزار تومان پول خودتان به اضافه وام نهصد تومانی، مجموعا یک میلیون تومان را درهمان بنگاه، سرمایه گذاری می کنید.پس از یکسال شما بیست درصد سود حاصل از این سرمایه گذاری را دریافت می کنید، به عبارتی دویست هزار تومان سود سرمایه گذاری به علاوه یک میلیون تومان اصل سرمایه

حال نهصد تومان استقراض را پس می دهید، صد تومان سرمایه خودتان را برمی دارید و دویست هزار تومان سود دارید که از این سود، صد و هشتاد هزار تومان را از وام (اهرم) به دست می آورید.

وقتی می گویند شرکت X اهرمی است یعنی شرکت سرمایه مورد نیازش را برای هزینه های ثابت و جاری شرکت را از این طریق تامین کرده است و هم اکنون بدهی زیادی دارد. در واقع شرکت هایی که نسبت بدهی به دارایی ها عدد بزرگی است، نسبت بدهی بزرگتری دارند و اصطلاحاً اهرمی هستند. از دیدگاه سرمایه گذاران هر چه یک شرکت اهرمی تر باشد، پرریسک تر محسوب می شود.

اگر چه استفاده از اهرم ها برای تامین سرمایه به شرکت ها کمک می کند و باعث افزایش در آمد حاصل از سود می شود اما اگر شرکت در سرمایه گذاری ها شکست بخورد و دچار زیان شود ، در صورتی که نرخ استقراض بالایی داشته باشد به همان میزان زیان بالایی را نیز متحمل خواهد شد از این روهرچه بدهی بیشتر باشد ، میزان ریسک افزایش می یابد.